Beantwoording ontvangen inspraakreacties Uitvoeringsregeling afvalstoffenverordening Avri 2019 per thema

Inleiding

De landelijke overheid heeft alle Nederlandse gemeenten de opdracht gegeven om er samen met hun inwoners voor te zorgen dat we veel minder restafval overhouden. Door ons afval beter te scheiden hoeven we minder restafval te verbranden en houden we veel meer grondstoffen over die we opnieuw kunnen gebruiken. Dat is beter voor het milieu, want verbranding zorgt door CO2-uitstoot voor opwarming van de aarde. En als we herbruikbare grondstoffen gebruiken, hoeven we geen nieuwe grondstoffen uit de aarde te winnen. Zo sparen we de aarde voor toekomstige generaties.

Avri stopt bij de meeste inwoners met het ophalen van restafval in de grijze containers aan huis. Bij bewoners van het buitengebied die hun container aan huis mogen houden, wordt er minder vaak ingezameld. Hier zijn veel inwoners bezorgd over. Uw gemeente en Avri begrijpen dat. Tussen half mei en begin juli 2018 hebben wij van ongeveer 800 inwoners een inspraakreactie op de Uitvoeringsregeling afvalstoffenverordening Avri 2019 gekregen. Veel inwoners zijn tevreden over hoe het afval nu wordt opgehaald. Zij zijn bezorgd dat het nieuwe beleid niet goed werkt voor ouderen en zieken én dat het zorgt voor meer vervuiling.

Wij hebben alle reacties per onderwerp verzameld. Hieronder leest u onze antwoorden. 

Onderwerp  1: Inwoners zijn tevreden over hoe het afval nu wordt opgehaald.

Dit zijn (stukjes uit) de reacties die we kregen:

• Het nieuwe systeem is geen beloning voor goed gedrag / niet fair om afval zelf weg te brengen.
• Het nieuwe inzamelsysteem is onhandig.
• De inwoner moet teveel moeite doen voor het nieuwe systeem.
• Nieuwe systeem zorgt voor minder service.
• Geen voordelen in dit nieuwe systeem.
• Inwoners moeten de stinkluiers in hun auto naar de ondergrondse container brengen.
• Smerig om vuilnis in de auto te vervoeren.
• Stank door incontinentiemateriaal als het niet in een container aan huis bewaard kan worden.
• Ik wil niet gaan slepen met mijn afval.
• Opslaan van zakken thuis is niet fijn.
• Je kunt je vuilniszak minder vol doen, anders past het niet in de klep van de ondergrondse container.
• Met 2 kleine kinderen wil ik mijn afval niet wegbrengen terwijl ik op ze moet letten.
• Ik wil mijn eigen container houden.
• Restafval is te zwaar en veel voor een brengsysteem.
• Waarom een ander systeem als het systeem dat we nu hebben goed werkt. We kunnen er beter voor zorgen dat inwoners een kleine in plaats van een grote restafvalcontainer gebruiken.
• Niet al het restafval past in een vuilniszak.
• 3 weken plastic verpakkingen bewaren is niet fijn en het duurt te lang om restafval 'op te sparen' tot de vuilniszak vol is.
• Haal het restafval minder vaak op aan huis in plaats van een nieuw systeem in te voeren.
• Voor inwoners van het buitengebied zijn de restafvalcontainers te klein om 1 keer per 4 weken te worden geleegd.
• Inwoners binnen de bebouwde kom worden gediscrimineerd ten opzichte van inwoners in het buitengebied die de containers mogen houden. Als het nodig is, ondernemen inwoners juridische stappen over gelijkheidsbeginsel.

Antwoord;

Op 9 maart 2017 hebben de gemeenten - bij meerderheid - besloten om een nieuw inzamelsysteem voor restafval te voeren. De reden is dat de hoeveelheid restafval niet verder naar beneden gaat door de huidige manier van afval ophalen.

De gemeenten hebben gekozen voor  'restafval op afstand'. Dit betekent dat de meeste inwoners de restafvalcontainer aan huis niet meer kunnen gebruiken. Daarbij is er voor gekozen om de inwoners van het buitengebied de keuze te geven om wel of niet mee te doen aan 'restafval op afstand'. 

De gemeenten hebben bewust niet gekozen voor een ander systeem met kleinere restafvalcontainers en het minder vaak ophalen van het restafval. Dit omdat het systeem niet bewezen heeft de hoeveelheid restafval drastisch te verminderen. 'Restafval op afstand' is wél een bewezen systeem van afval inzamelen. Dit systeem is al succesvol in verschillende gemeenten in Nederland.

De argumenten voor het besluit uit het 'Keuzedocument inzamelvarianten beleidsplan Afval en Grondstoffen' zijn:

• Kiezen voor een systeem waarbij het meest waarschijnlijk is dat de doelstelling van 75 kg restafval per persoon in 2020 wordt gehaald;
• Stimuleren van afval scheiden door grondstoffen (zoals groenafval, papier en plastic verpakkingen met drinkpakken) aan huis op te halen;
• De hoeveelheid restafval te verminderen doordat - met uitzondering voor bewoners van het buitengebied - inwoners naar de ondergrondse container moeten lopen, waar ze per keer moeten betalen voor het aanbieden van hun restafval;
• We verwachten dat door het nieuwe systeem meer grondstoffen (groenafval, papier, glas, plastic verpakkingen met drinkpakken) worden aangeboden;
• Het systeem van restafval op afstand is klaar voor de toekomst. Het kan namelijk vrij gemakkelijk worden aangepast aan de volgende doelstelling van 30 kg restafval per persoon per jaar voor 2025;

met daarbij aan aanvullende maatregelen:

• De bewoners van het buitengebied ook te stimuleren om hun afval te scheiden door de restafvalcontainer minder vaak te legen;
• Bij de keuze voor dit systeem is er rekening mee gehouden dat er extra handhaving moet worden ingezet;

en aan voordelen:

• Door het systeem van restafval op afstand, kunnen inwoners 24 uur per dag hun restafval aanbieden, waardoor ze thuis weinig restafval hoeven te bewaren;
• Door het nieuwe systeem is geen 4e container aan huis (voor plastic verpakkingen en drinkpakken) nodig. Hier kunnen inwoners de grijze container voortaan voor gebruiken;
• De keuze voor deze variant levert naar verwachting een financieel voordeel op ten opzichte van een andere manier van inzamelen. Dit voordeel wordt vooral bereikt door minder inzamel- en verwerkingskosten van restafval;
• Er is gekozen voor inworpopening van 30 in plaats van 60 liter bij een ondergrondse restafvalcontainer. Hiermee kunnen we meer rekening houden met ouderen en mindervaliden omdat het wegbrengen van kleinere zakken minder zwaar is. Ook zijn we hierdoor al klaar voor de toekomst als de hoeveelheid restafval richting 2025 nog flink verder moet dalen.

Bij de besluitvorming op 9 maart 2017 zijn extra aandachtspunten bij de uitwerking van het besluit bepaald:

• Aandacht voor ouderen en mensen die slecht ter been zijn door eventueel maatwerk te leveren;
• Loopafstand naar een ondergrondse restafvalcontainer te bepalen op 250 meter (als richtlijn vastgesteld op 19 april 2018);
• Aandacht voor zwerfval, bijplaatsingen en afvaldumpingen;
• Goed scheiden te laten lonen door bijvoorbeeld het vaste deel van de afvalstoffenheffing te verlagen en het variabele deel (het tarief per keer voor het aanbieden van restafval)  te verhogen;
• Goede communicatie over waar afval naar toe gebracht kan worden;
• Met een dorp of kern in gesprek gaan over de plaatsen van de ondergrondse restafvalcontainers.

Deze argumenten en aandachtspunten zijn verwerkt in het regionaal beleidsplan en projectplan die op 19 november 2017 door het Algemeen Bestuur zijn vastgesteld.

Onderwerp 2: Werkt de nieuwe inzameling van restafval voor ouderen / kwetsbare groepen?

Dit zijn (stukjes uit) de reacties die we kregen:

• Aandacht voor oudere mensen en mindervaliden.
• Ouderen kunnen zich niet altijd zelf redden. Veel ouderen kunnen hun afval niet zelf wegbrengen.
• Het nieuwe beleid is niet goed voor ouderen of andere mensen die slecht ter been zijn.
• Niet alle inwoners kunnen hun afval zelf wegbrengen.
• Niet alle inwoners kunnen 250 meter lopen.
• Sommige inwoners hebben meerdere medische problemen en kunnen hun afval niet zelf wegbrengen. Ook hebben zij niet altijd mensen om zich heen die dit kunnen doen.
• Het nieuwe beleid is niet goed voor mensen die slecht ter been zijn of een stoma hebben.
• Longpatiënten hebben moeite met lopen.
• Inwoner met spierziekte/reuma heeft moeite om het afval weg te brengen.
• Als inwoners hun afval niet regelmatig weg kunnen brengen, vervuilt hun huis misschien erg.
• Hartpatiënten kunnen niet zover lopen.
• Participatiemaatschappij werkt niet.

Antwoord:

Niet iedereen heeft een goede gezondheid. Voor ouderen en mindervaliden kan het lastig zijn om restafval naar de ondergrondse container te brengen. Dat is natuurlijk erg vervelend en belangrijk om over na te denken. Wij hebben hier dan ook rekening mee gehouden toen het nieuwe beleid werd gemaakt en dat door de gemeenten is vastgesteld.

• Voor ouderen en mindervaliden is maatwerk mogelijk.
  • Lichamelijke beperkingen zijn heel vervelend Maar als inwoners zelfstandig wonen, moeten ze bijvoorbeeld ook boodschappen doen. Soms worden inwoners hierbij geholpen door buren, familie, vrienden of huishoudelijke hulp. Zij zouden misschien ook kunnen helpen bij het wegbrengen van het restafval.
  • Als het nodig is, zorgen uw gemeente en Avri voor een oplossing op maat. Voor het eind van 2018 werken we dit verder uit.

Als u uw afval goed scheidt, blijft er weinig restafval over. Wist u dat 75% van het afval dat in de gemiddelde grijze restafvalcontainer zit daar niet in hoort? Voorbeelden zijn etensresten, papier, plastic verpakkingen en glas. Als u dit uit het restafval laat, houdt u dus een stuk minder restafval over.
Uw gemeente en Avri gaan u hierbij helpen, zodat u zo weinig mogelijk restafval naar de ondergrondse container hoeft te brengen. Hoe we dat doen, leest u hieronder. 

• Restafval komt in vuilniszakken van maximaal 30 liter (in plaats van de normale 60 liter).
  • Door goed te scheiden blijft er weinig restafval over, het past dan gemakkelijk in een kleine zak.
  • Een kleine zak is minder zwaar.
  • Met een kleine zak hoeft u het restafval niet lang 'op te sparen' tot de zak vol is.
  • Alleen kleine zakken passen in de ondergrondse containers voor restafval. U betaalt per keer dus voor 30 liter restafval.

•  U hoeft maximaal 250 meter* te lopen naar de ondergrondse container voor restafval.
  • Dit voorkomt onnodig veel containers in de woonomgeving. 

*Dit is een richtlijn. Hieronder leest u de uitzonderingen.

• In sommige gevallen moet u iets verder lopen dan 250 meter. Hieronder leest u hoe dat kan.
  • Als kabels en leidingen onder de grond in de weg zitten.
  • Als de plaats van de ondergrondse container niet goed bereikbaar is voor onze wagens, medewerkers en inwoners.
  • Als de plaats van de ondergrondse container niet veilig is voor onze wagens, medewerkers en inwoners.
  • Als de plaats van de ondergrondse container niet praktisch is en daardoor veel geld kost. Het is namelijk duur om voor een klein aantal huizen een extra container te plaatsen.
  • Als een container die binnen 250 meter van de woning staat, op verzoek van inwoners verder weg wordt geplaatst.
  • Met de voorgestelde plaatsen voor de ondergrondse containers houden we ons aan bovenstaande punten.

Onderwerp 3:  Luiers en incontinentiemateriaal zorgen voor hogere kosten en de restafvalcontainer in het buitengebied moet vaker geleegd worden

Dit zijn (stukjes uit) de reacties die we kregen:

• Gezinnen met luiers hebben veel meer kosten.
• Door luiers moeten inwoners veel vaker restafval naar de ondergrondse container brengen.
• Belachelijk plan, want door luiers hebben inwoners nu al elke maand een volle container.
• We willen de restafvalcontainer houden voor  luiers.
• Door incontinentiemateriaal is het niet genoeg als de restafvalcontainer in het buitengebied 1 keer per 4 weken wordt geleegd.

Antwoord:

De gemeenten onderzoeken met Avri de mogelijkheid dat u vanaf 2019 luiers en incontinentiemateriaal apart aan kunt bieden.

Onderwerp 4: Inwoners zijn bang dat zwerfafval, afvaldumping en vervuiling grondstoffen vaker voorkomen. 

Dit zijn (stukjes uit) de reacties die we kregen:

• Inwoners zijn bang voor extra zwerfafval.
• Inwoners zijn bang dat er meer afval wordt gedumpt.
• Er zal steeds meer verkeerd afval tussen het groenafval en de plastic verpakkingen terecht komen.
• Inwoners zijn bang dat andere openbare prullenbakken gebruiken voor hun restafval of hun restafval naast de ondergrondse container zetten of op een andere manier dumpen.
• Omdat het nieuwe beleid te duur is, krijgen we met meer vervuiling en afvaldumping te maken.
• Zelf afval wegbrengen en daar veel voor moeten betalen, zorgt voor veel dumpingen.
• Inwoners zijn bang dat er veel afval wordt gedumpt in het buitengebied.
• Containers die vol zijn zorgen voor meer kans op zwerfafval.
• Overvolle containers zorgen voor overlast en ongedierte.

Antwoord:

• We legen de ondergrondse containers op tijd, zodat inwoners niet voor een volle container komen te staan.Als het nodig is, legen we de ondergrondse containers vaker.
• In Rivierenland betalen inwoners sinds 2014 per keer dat zij restafval aanbieden. Dit blijft zo. Op dit moment registreert de chip in de restafvalcontainer dat. Straks registreert uw afvalpas hoe vaak u de ondergrondse container gebruikt.
• Handhaving
  • Uw gemeente is verantwoordelijk voor het handhaven en opruimen van zwerfafval en afvaldumping in de openbare ruimte.
  • Gemeenten kunnen deze taak ook bij Avri neerleggen. Dit verschilt per gemeente.
  • Afval dat (vlak)bij een ondergrondse container wordt gezet noemen we een bijplaatsing. Avri heeft de taak om hierop te handhaven.
  • Bij zwerfafval, afvaldumping, vervuiling van groenafval, papier, plastic verpakkingen en drinkpakken en bijplaatsingen gaat het in alle gevallen om afval dat niet goed wordt aangeboden.
  • Bij het vaststellen van het nieuwe beleid is rekening gehouden met niet goed aangeboden afval. Daarom gaat Avri extra goed letten op bijplaatsingen en vervuiling van groenafval, papier, plastic verpakkingen en drinkpakken en de gemeente op zwerfafval en afvaldumpingen.
  • Elke gemeente bepaalt zelf hoe zij extra gaat inzetten op zwerfafval en afvaldumping.
  • Als op sommige plaatsen vaak afval naast de ondergrondse containers wordt gezet, kunnen we tijdelijk camera's ophangen. Dit overleggen we met de gemeente want dit moet wel binnen de gemeentelijke APV (Algemene Plaatselijke Verordening) passen.
  • We proberen het onjuist aanbieden van afval te voorkomen door inwoners goed te informeren hoe ze met hun afval om moeten gaan. We pakken onjuist aangeboden afval aan door toezicht en handhaving in te zetten.

Overige reacties

Dit zijn (stukjes uit) de reacties die we kregen:

• Kans op stankoverlast omdat je geen halve zakken meer gaat aanbieden.
• Het nieuwe inzamelsysteem  zorgt dat het er minder mooi uitziet op straat..
• Bang voor ongedierte en stank door het opsparen van restafval.
• Utopie om te handhaven.
• Geluidsoverlast door het gebruik van de ondergrondse container.
• Ik heb liever dat mijn restafvalcontainer minder vaak wordt geleegd dan dat ik mijn restafval zelf weg moet brengen.
• Liever het huidige systeem houden omdat inwoner bang zijn voor vervuiling en ongedierte.
• Meer gebruik van plastic door afvalzakken.
• Minder afval begint bij aanpakken van winkels, supermarkten en fabrikanten. Niet bij de inwoner.
• De media heeft het over de bebouwde kom, maar in de zienswijze staat stadskernen. Locaties zijn onbekend en de informatie over dicht- en dunbevolkte kern is vaag.
• Gevaar volksgezondheid als het restafval in het buitengebied minder vaak wordt opgehaald.
• Bang voor overlast als de ondergrondse containers worden geleegd.
• Inwoners kunnen de zware zakken niet tillen.

Antwoord:

Stank/lang bewaren/ongedierte/zware zakken/volksgezondheid
Omdat u maximaal een vuilniszak van 30 liter in de ondergrondse container kunt doen, hoeft u het afval niet lang thuis te bewaren. Ook zijn de ondergrondse containers 7 dagen per week en 24 uur per dag bereikbaar. U kunt dus van uw restafval af wanneer u maar wilt.

Straatbeeld/omgevingsvervuiling/overlast
Het Algemeen Bestuur van Avri heeft na overleg met uw gemeente 19 criteria bepaald voor de plaatsen van de ondergrondse restafvalcontainers. Dit hebben ze gedaan in de vergadering van 19 april 2018 als uitvoering van het Regionale Beleidsplan 'Van Afval naar Grondstof'. Het doel van deze 19 punten is om zoveel mogelijk overlast en schade te voorkomen en te letten op de bereikbaarheid, veiligheid en technische geschiktheid. De volledige uitwerking van deze punten staat op www.afvalscheidenheelgewoon.nl. De voorgestelde plaatsen van de ondergrondse restafvalcontainers voldoen aan deze eisen.

Handhaving
Afval dat naast of vlakbij een ondergrondse container wordt gezet (bijplaatsing). Avri heeft de taak om hierop te handhaven. U kunt bijplaatsingen melden bij Avri. De handhavers van Avri onderzoeken dan het afval. Zo proberen ze er achter te komen wie het afval daar heeft neergezet. Het afval wordt vervolgens ook weggehaald. Bij het vaststellen van het nieuwe beleid is, is rekening gehouden met een uitbreiding van het aantal handhavers.

Afvaldumpingen en zwerfafval op andere plaatsen in de openbare ruimte zijn de verantwoordelijkheid van een gemeente. Elke gemeente bepaalt of zij zelf de afvaldumpingen handhaaft en opruimt, of dat zij deze taak bij Avri neerlegt. Dit verschilt per gemeente.

Minder vaak afval ophalen in plaats van restafval op afstand
Avri en de gemeenten hebben deze systemen vergeleken. De keuze is daarbij gevallen op het systeem dat ervoor zorgt dat de hoeveelheid restafval het sterkst daalt. Daarom is er gekozen voor het systeem waarbij restafval naar een ondergrondse container in de wijk moet worden gebracht.

Extra plastic zakken
Het gebruik van de plastic zakken om het afval aan te bieden in een verzamelcontainer kan toenemen. In de container aan huis kon alles los worden gegooid. Dit extra plastic in het restafval weegt niet op tegen de verwachte besparing op de totale hoeveelheid restafval.

Winkels/supermarkten/fabrikanten
Om het restafval te verminderen, hebben we ook hulp nodig van de producenten, importeurs  en verkopers. De gemeenten en Avri hebben hier geen wettelijke bevoegdheid voor. Als consument kunt u wel kiezen voor producten die u los kunt kopen of waarbij u na gebruik zo weinig mogelijk afval overhoudt.

Buitengebied
Buitengebied (het gebied buiten de bebouwde kombordjes): deze inwoners kunnen ervoor kiezen om hun restafvalcontainers aan huis te houden. Ook kunnen ze ervoor kiezen om hun restafval naar een ondergrondse container in de dichtstbijzijnde plaats te brengen. Het is goed mogelijk dat zij dan meer dan 250 meter met hun afval moeten lopen/rijden. Er worden geen ondergrondse restafvalcontainers geplaatst in het buitengebied.

Bebouwde kom (plaatsen)
In een dunbevolkte plaats, met minder dan 72 huishoudens, wordt geen ondergrondse container geplaatst. Hier kunnen de inwoners (net als de inwoners van het buitengebied) hun eigen restafvalcontainer blijven gebruiken. De inwoners kunnen er ook voor kiezen om hun restafval naar een ondergrondse restafvalcontainer in de dichtstbijzijnde plaats te brengen.
In plaatsen met 73 tot 144 huishoudens plaatsen we 1 ondergrondse restafvalcontainer. Ook deze inwoners kunnen hun eigen restafvalcontainers blijven gebruiken. De inwoners kunnen er ook voor kiezen om hun restafval naar de ondergrondse container in hun woonplaats te brengen.
Voor plaatsen met meer dan 144 huishoudens geldt de algemene regel. Hier staan ondergrondse restafvalcontainers op maximaal 250 meter (richtlijn) van de woning. Deze inwoners kunnen niet kiezen voor het houden van de eigen restafvalcontainer.